آمبولی شریانی یا ترومبوز شریانی:
ترومبوز در زبان عامیانه لخته خون نامیده می شود.
آمبولی نیز یعنی یک توده داخلی عروقی جدا شده و در حال حرکت باشد.
انسداد حاد عروقی ممکن است به دنبال یک آمبولی یا ترومبوز حاد به وجود آید.
علل:
انسداد حاد عروقی در نتیجه صدمه ناشی از اقدامات درمانی در طی جایگذاری یک کاتتر تهاجمی (کاتتر=لوله نازک) مانند کاتتر های بکار رفته در آنژیوگرافی ،آرتریوگرافی یا بالون و… رخ دهد.
(برای مطالعه آنژیوگرافی کلیک کنید)
-سایر علل آن شامل صدمه ناشی از شکستگی استخوان ،صدمات له کننده و زخم های نفوذی ایجاد کننده پارگی در شریان می باشد.
-آمبولی شریانی به طور شایع از ترمبوز(لخته خون) در خطرات قلب به دلیل سکته قلبی، عفونت قلبی و نارسایی مزمن قلب ایجاد می شود.
این لخته ها از محل تشکیل جدا شده و از سمت چپ قلب به داخل سیستم شریانی حمل گشته و موجب انسداد شریانی می گردد.
علایم:
-علایم آمبولی شریانی به طور عمده به اندازه آمبولی، ارگان درگیر و وضعیت عروق جانبی بستگی دارد.
-اثر فوری آن قطع جریان خون به ناحیه دورتر است.
-انقباض عروقی می تواند به عدم خونرسانی بیانجامد.
-ممکن است این لخته تکه تکه شده و موجب انسداد عروق کوچک تر و دورتر خود گردد.
-شریان های مغزی، کلیوی و کرونر، اغلب علاوه بر عروق بزرگ اندام ها مبتلا می شوند.
-علایم آمبولی حاد شریان در اندام ها شامل درد حاد و شدید و از دست رفتن تدریجی عملکرد حسی-حرکتی است. همچنین رنگ پریدگی، سردی و فلج نیز بروز می نماید.
-قسمتی از اندام های دورتر از منطقه انسداد به دلیل عدم خونرسانی به میزان زیادی سردتر و رنگ پریده تر از بخش نزدیک به ناحیه انسداد است.
تشخیص:
آمبولی شریانی معمولا بر اساس ماهیت بروز ناگهانی یا حاد علایم و تعیین منبع ایجاد کننده آمبولی تشخیص داده می شود.
-اکوکاردیوگرافی دوبعدی، تصویربرداری از قفسه سینه و الکتروکاردیوگرافی ممکن است کمک کننده باشد.
-همچنین سونوگرافی داپلر و آرتروگرافی نیز ممکن است استفاده شود.



درمان:
درمان ترومبوز شریان بعلت آن وابسته است.
درمان انسداد حاد ناشی از آمبولی معمولا به دلیل حساسیت زمان به عنوان نقش حیاتی در نجات بیمار ، به جراحی نیاز دارد.
پزشک درمان با هپارین (ضد لخته) را به منظور پیشگیری از تشکیل بیشتر آمبولی و توقف وسعت ترومبوز موجود ، فورا شورع می کند.
-خارج کردن آمبولی اورژانسی در صورت زنده بودن اندام درگیر، یک روش انتخابی است.
-برداشتن ترومبوز مکانیکی از طریق جلد نیز ممکن است به کار رود. در این روش مانند آنژیوگرافی ، از طریق کشاله ران وارد شریان رانی می شوند و در محل لخته ، با سیم چرخشی و اولتراسوند با فرکانس بالا و انرژی پایین لخته را حل می کنند.

مراقبت های قبل و بعد از عمل جراحی:
مراقبت های قبل از عمل جراحی:
-قبل از جراحی بیمار در تخت با قرار دادن اندام ها یا در سطح قلب یا کمی پایین تر از سطح قلب، به حالت تقریبا تکیه داده استراحت می کند.
-قسمت مبتلا در درجه حرارت دمای اتاق نگه داشته و از ضربه محافظت می شود.
-به دلیل عدم خونرسانی ناشی از تغییر درجه حرارت که نهایتا براحتی باعث صدمه عضو می شود از استعمال پد های گرم و سرد اجتناب می گردد.
-تا حد امکان نباید نوار و الکترودهای نوار قلب را بکار برد.
-در صورت استفاده از داروهای ضد لخته ، مقدار دارو براساس وزن بیمار تعیین می شود.
-بیمار در بخش مراقبت های ویژه بستری می شود.
-از تزریق عضلانی اجتناب شود.
-باید از هرگونه صدمه جلوگیری کرده و حداقل دوبار بعد از انجام هر سوراخ کردن پوست، فشار اعمال می شود.
(جهت مطالعه مراقبت های عمومی قبل از عمل کلیک کنید.)
مراقبت های بعد از عمل جراحی:
-براساس نظر پزشک سطح مناسب فعالیت بیمار مشخص می شود.
-بیمار تشویق به حرکت پاها در جهت تحریک گردش خون و پیشگیری از رکود خون می شود.
-درمان ضد انعقاد ممکن است بعد از جراحی ادامه یابد.
-عملکردهای حسی، نبض ها و امواج داپلر و… هر یک ساعت برای 24 ساعت کنترل می شوند.
-عوارض بعد از جراحی شامل: ناهنجاری های متابولیک ، نارسایی کلیه و….
(جهت مطالعه مراقبت های عمومی بعد از عمل کلیک کنید.)
منابع:
پرستاری داخلی و جراحی برونر وسودارث
پرستاری داخلی و جراحی بلک
هیچ رازی برای موفقیت وجود ندارد. این نتیجه آمادگی ، کار سخت و یادگیری از شکست است.
اللهم العن الجبت و الطاغوت و بنتیهما