ادم ریه:
ادم ریه اختلالی است که در آن مقداری مایع به طور غیرعادی در ریه ها (در فضای بین بافتی و اتاقک های هوایی) تجمع میابد.
(جهت مطالعه آناتومی دستگاه تنفسی کلیک کنید.)
-این اختلال نشان دهنده آسیب شدید عملکرد بطن چپ می باشد و به عنوان یک اورژانس پزشکی است و می تواند منجر به نارسایی تنفسی و مرگ شود.
علل:
ادم ریه مرحله پرخونی ریه است که شامل نارسایی شدید بطن چپ است. بطن چپ نمی تواند افزایش حجم خون بالا را تحمل کند لذا فشار آن بالا می رود و این افزایش فشار به دهلیز چپ منتقل می شود. افزایش فشار دهلیزی ممکن است باعث افزایش فشار ورید ریوی و در نتیجه افزایش فشار ریوی گردد. به این ترتیب مایع از مویرگ های ریوی به طرف فضای میان بافتی و اتاقک های هوایی می رود.
(جهت مطالعه آناتومی دستگاه قلب وعروق کلیک کنید.)
بیماری های قلبی که سبب نارسایی قلبی می شوند(مانند سکته قلبی، بیماری های فشارخون، بیماری های دریچه ای ، آسیب عضله قلبی) علل شایع ادم ریوی هستند.
سایر علل ادم ریوی شامل: تنفس گازهای تحریک کننده، مصرف زیاد و بیش از حد پلاسما، آلبومین و خون کامل، مایعات داخل وریدی و مسمومیت با مواد مخدر و….
عوامل خطر:
-سن بالای 60 سال
-استرس
-فشار خون بالا یا هر نوع بیماری قلبی
-چاقی
-استعمال دخانیات
-خستگی و کار زیاد
علایم:
به دنبال کاهش اکسیژن رسانی به مغز،بیمار به طور فزاینده ای بی قرار و مضطرب است.
با پیشرفت ادم ریه، بیمار دچار تنگی نفس شدید، رنگ پریدگی، افزایش ضربان قلب، تعریق، سرفه های پی در پی همراه با افزایش خلط کف آلود، کوتاهی تنفسی، گاهی همراه خس خس می شود و کبودی و سیاهی پوست.
بیمار تقریبا توسط مایع کف آلود خونابه ای که در اتاقک های هوایی تجمع پیدا کرده است خفه می شودکه به آن غرق شدن در ترشحات می گویند. این وضعیت نیاز به اقدام فوری دارد.
تشخیص:
راه هوایی و تنفس بیمار همراه با علایم حیاتی بررسی می شود.
بیمار تحت مانیتورینگ قلبی قرار می گیرد.
در مراحل اولیه اندازه گیری گازهای خون شریانی انجام می شود
سایر تست های آزمایشگاهی شامل کراتنین، شمارش سلول های خونی و… درخواست می شود.
عکس رادیوگرافی سینه جهت وسعت ادم ریه گرفته می شود.
(جهت مطالعه نحوی انجام رادیوگرافی کلیک کنید.)




پیشگیری:
همانند بسیاری از موارد اورژانس، پیشگیری از ادم ریه آسان تر از درمان آن است.
-در صورت وجود هرگونه بیماری قلبی، به اقدام فوری جهت درمان به منظور پیشگیری از تشدید نارسایی قلبی ضروری است.
-آگاهی نسبت به علایم اولیه ادم ریه مانند سرفه های ضربه ای، خستگی، افزایش وزن، کاهش تحمل فعالیت
-کاهش نمک رژیم غذایی، ترک استعمال دخانیات، حفظ وزن در حد مطلوب و استراحت کافی
-مصرف مرتب داروهای قلبی تجویز شده پزشک و پرهیز از قطع خودسرانه آن ها
درمان:
-با مشاهده علایم، حفظ خونسردی و تماس با اورژانس
-درمان ادم حاد ریه باید خیلی سریع و اورژانسی انجام شود زیرا درغیر اینصورت می تواند باعث خفگی و مرگ بیمار شود.
-وضعیت بیمار:
استفاده از وضعیت صحیح بدنی به کم کردن بازگشت خون وریدی کمک می کند. بیمار لبه تخت بنشیند و پاها را از کنار تخت آویزان کند.این وضعیت فورا بازگشت خون به قلب را کم خواهد کرد.
-اکسیژن درمانی:
برای رفع کمبود اکسیژن و تنگی نفس تجویز می شود.
بسته به شرایط بیمار، از ماسک دارای کیسه ذخیره بدون تنفس مجدد، تهویه غیرتهاجمی با فشار مثبت، لوله گذاری داخل تراشه و…. استفاده می شود.
-داروها:
داروهای مدر که باعث افزایش خروج سدیم و آب توسط کلیه ها می شود برای بیمار تجویز خواهد شد.
-برون ده ادراری، کنترل وزن روزانه و الکترولیت های خون به دقت پایش می شوند.
-گشادکننده های عروق مانند نیتروگلیسیرین به رهایی از علایم ادم ریه کمک می کند.(با تجویز پزشک)
-افزایش دهنده های قدرت انقباضی قلب ممکن است توسط پزشک تجویز شوند.

سایر اقدامات پرستاری:
-حمایت روانی، ترس و اضطراب بسیار شدید از خصوصیات اصلی ادم ریه می باشد.این حالات سبب تشدید و به خطر افتادن حال بیمار می شود.
-استفاده از سونداژ ادراری جهت کاهش مصرف انرژی و پایش دقیق برون ده ادراری
-پایش مداوم نوار قلب
-کنترل مرتب علایم حیاتی
-در صورت نیاز بستری در بخش مراقبت های ویژه
-در زمان ابتلا به این بیماری تا پایدارشدن وضعیت بیماری در بستر استراحت نماید پس از درمان فعالیت خود را به تدریج از سر بگیرد.(زیر نظر پزشک)
-فعالیت های جنسی را پس از برطرف شدن علایم ، بازگشت توان جسمی طبیعی و با مجوز پزشک می تواند از سر بگیرد.
-رژیم غذایی کم نمک و کم چربی
عوارض:
مرگ در صورت تاخیر در درمان یا ناموفق بودن درمان، اشتباه گرفتن این وضعیت با آسم که منجر به درمان نامناسب خواهدشد.
-در بیشتر موارد علایم با درمان قابل کنترل است. درمان ادم ریه معمولا با بهبود قابل توجه و موثر است.
-با این حال بیماری قلبی زمینه ای ایجاد کننده ادم ریه نیازمند درمان مادام العمر خواهد بود.
منابع:
پرستاری داخلی و جراحی برونر وسودارث
پرستاری داخلی و جراحی بلک
اللهم العن الجبت و الطاغوت و بنتهیما