رفلاکس (سوزش سردل):
بازگشت محتویات معده به مری که به ریفلاکس معده به مری ازآن یاد می شود.یکی از شایع ترین بیماری های گوارشی است.
به طور طبیعی در محل عضلات پایینی مری، ناحیه پرفشاری وجود دارد.این ناحیه پرفشار از برگشت مواد جلوگیری کرده ولی اجازه عبور طبیعی غذا و مایعات را می دهد.
در ریفلاکس به علت شل شدن عضلات انتهایی مری (که به صورت حلقه ای دور تا دور انتهایی مری را گرفته ) رخ می دهد. منجر به برگشت غذا از معده به مری می شود.
این بیماری حدود 4 درصد از افراد جامعه را گرفتار می کند و در 15 درصد موارد به شکل شدید و آزاردهنده بوده است.
عوامل خطر:
1.چاقی و اضافه وزن
2.عوامل افزاینده اسید معده مانند غذا و نوشیدنی های اسیدی(آب لیمو، نوشابه های الکلی، آب مرکبات و….)
3.جویدن توتون ، کشیدن سیگار، استفاده از قهوه و شکلات و نوشیدن الکل
4.استفاده از برخی داروها نظیر ضد التهاب ها: آسپرین، بروفن، دیکلوفناک، ایندومتاسین، کورتون ها( بتامتازون، پرونیزولون، دگزامتازون)
برخی داروهای فشار خون و قلبی مانند:نیتروگلیسرین، نیتروروساید، پروپرانولول و متوپرولول و ….
5.استرس
6.افزایش حجم یا فشار معده مانند خوردن غذاهای حجیم ، بارداری، پوشیدن لباس های تنگ ، تومور های بزرگ شکمی
7.کندی تخلیه معده در بعضی از بیماری ها مانند دیابت
8.بالا رفتن سطح هورمون های جنسی (استروژن و پروژسترون) دربدن
علت:
علل مختلفی مانند شل بودن عضلات انتهایی مری، یا زیاد بودن دفعات شل شدن این عضلات ،ضعف مکانیسم های دفاعی انتهای مری موجب این آسیب می شود.
علایم:
شخص مبتلا به ریفلاکس ممکن است به طور ناگهانی یا تدریجی علایم بیماری را حس کند.
معمولا علایم بعد از صرف غذا بروز می کند. گاهی اوقات بروز علایم همراه با فعالیت های افزایش دهنده ی فشار داخل شکم نظیر زور زدن یا بلند کردن اجسام سنگین ایجاد می گردد.
*شایع ترین علامت این بیماری ترش کردن و سوزش سردل می باشد و سایر علایم عبارتند از: تهوع و استفراغ، درد در بلع، آورغ زدن ، درد سینه و به سمت نواحی پشت گردن یا فک گسترش میابد.
-گاهی گوش درد یا تشدید علایم آسمی در مبتلایان به آسم رخ می دهد.
-به ندرت در این بیماری خشونت صدا دیده می شود.
-گاه نارحتی در هنگام دراز کشیدن یا وقتی که معده متسع می شود ایجاد می شود.و این ناراحتی با ایستادن یا قدم زدن تخفیف میابد.
-سینوزیت مزمن و پوسیدگی دندان ها نیز در ریفلاکس بیش از سایرین رخ می دهد.




عوارض و تشخیص:
عوارض:
-زخم در محل اتصال معده به مری ( در اثر ورم کردن مری بافت آن دچار بافت مردگی می شود و به زخم منجر می شود)
-تنگ شدن مری به صورت مقاوم
-سرطان مری
تشخیص:
غالبا برای تشخیص این بیماری نیاز به استفاده از آزمون خاصی نمی باشد. چون علایم بارز این بیماری ترش کردن می باشد که خود بیمار این نکته را ذکر می کند.
در برخی موارد که علایم قطعی نیست پزشک از تجویز تجربی آنتی اسیدها استفاده می کند. اگر علایم رفع شد ، تشخیص قطعی می شود.
آندوسکوپی تنها برای بررسی عوارض بیماری و علل شکست درمان کاربرد دارد.
*نکته مهم در ارتباط با تشخیص این بیماری آن است که در بعضی از افراد ممکن است این بیماری با درد های قلبی اشتباه شود.بنابراین تشخیص بیماری ریفلاکس از بیماری های حاد قلبی بسیار حائز اهمیت است.

درمان:
اولین گام در درمان بیماری ،اصلاح شیوه زندگی است. به صورتی تا حد امکان از بازگشت محتویات معده به مری گرفته شود.
رعایت نکات ذیل در فعالیت های روزمزه به کاهش بیماری و علایم آن کمک می کند:
1.پرهیز از خوردن غذاها و نوشیدنی هایی که باعث ترشح زیاد اسید می شوند. مانند: میوه های ترش و اسیدی مثل: انواع آلو و گرجه ، آب میوه های ترش، نوشابه های گازدار، قهوه ، شکلات ، پیاز و غذاهای تند و ادویه دار.
2. تعداد دفعات وعده غذایی افزایش و حجم آن کم شود.
3.پرهیز آب خوردن هنگام غذا
4.محدود کردن مصرف غذاهای پرچرب
5.ایجاد فاصله بین غذا خوردن و خواب ( تا معده فرصت خالی شدن پیدا کند)
6.هنگام خواب ، به پهلوی راست و کمی خمیده بدن قرار بگیرد.
7.سر حدود 10 تا 12 سانتی متر بالاتر از بدن هنگام خواب قرار بگیرد.
8.در صورت چاقی ، وزن بیمار کاهش یابد.
9.عدم استفاده از لباس های تنگ
10.پرهیز از سیگار کشیدن
درمان دارویی:
1-آنتی اسیدها مانند آلمینیوم ام جی اس وشیرمنیزیم((MOM:این داروها عموما باعث تسکین تظاهرات می شوند.
-به طور معمول باید یک ساعت قبل و 2 تا 3ساعت بعد از هر وعده غذایی 30 سی سی از آنتی اسید مصرف شود.
2.بلوک کننده گیرنده هیستامین مانند رانیتیدین و فاموتیدین :این داروها باید یک ساعت قبل یا بعد از آنتی اسیدها استفاده شود.
3.داروهای افزایش دهنده حرکات مری مانند: متوکلوروپرامید
این دارو باید 30 تا 60 دقیقه قبل از غذا استفاده شود.
4.مهار کنندهای پمپ پروتون مانند: امپرازول،پنتوپرازول
-این داروها باید 30 دقیقه پیش از صبحانه مصرف شود.
-این داروها موثرترین داروها هستند.
درمان جراحی:
در مواردی که بیمار به درمان طبی جواب ندهد ، خونریزی، انسداد، درد، سوراخ شدگی، عوارض شکمی و … داشته باشد از روش جراحی استفاده می شود.
در جراحی با تکنیک های متفاوتی ، انتهای مری را تنگ می کنند.تا از برگشت محتویات معده به مری جلوگیری نمایند.
بهترین راه مبارزه با بیماری ریفلاکس ،پیشگیری از آن و اصلاح روش زندگی و تغذیه می باشد.
منابع:
پرستاری داخلی و جراحی برونر و سوداث
پرستاری داخلی و جراحی بلک
هیچ رازی برای موفقیت وجود ندارد. این نتیجه آمادگی ، کار سخت و یادگیری از شکست است.
اللهم العن اجبت و الطاغوت و بنتیهما