صرع:
صرع یک اختلال عملکرد عصبی تشخیصی که به صورت دوره های عود کننده یک بار یا بیشتر با تظاهرات زیر همراه است:
کاهش هوشیاری، حرکات تشخیصی و یا دیگرفعالیت های حرکتی، پدیده های حسی، و رفتارهای غیرطبیعی
تشنج نوعی تغییر ناگهانی و موقت مغز به علت تخلیه الکتریکی گروهی عظیم از سلول های مغزی می باشد. این تخلیه الکتریکی غیرعادی معمولا باعث فعالیت های ذهنی و رفتاری در فرد شده که می تواند از حالت بدون واکنش به تحریکات تا انقباضات پرشی عضلات به نام تشنج حرکتی متغیر باشد.
علت:
هر فرایندی که پایداری غشا سلولی را مختل کند موجب صرع می شود.
شرایط گوناگونی با احتمال بسیار بالا به وقوع یک اختلال تشخیصی مزمن منجر می شود.برای مثال صدمات نافذ و شدید تا 50 درصد خطر پیشرفت به سمت صرع را به همراه دارد.
مکانیسم مشخص مسئول این اختلال عملکرد شناخته شده نیست.
-بیشتر تشنج ها علت مشخصی ندارند.
-تشنج ها به انواع ژنتیکی، اکتسابی، و ناشناخته طبقه بندی می شوند.
-صرع ناشناخته قبل از 20 سالگی شروع می شود و به ندرت بعد از 30 سالگی آغاز می گردد.
-تشنج ممکن است به علت افزایش دمای بدن در کودکانی که طبیعی هستند ایجاد شود و هرگز به سمت دیگر مشکلات عصبی مانند صرع پیشرفت نمی کند.
-بعد از 20 سالگی تشنج های عمومی معمولا یک علت قابل شناسایی دارند.
عوامل خطر:
بیماری های عروقی –مغزی
تومورها
بیماری های روانی
بیماری آلزایمر
عفونت
ضربه مغزی
الکل
پیری و افزایش سن
علایم:
صرع برحسب سن شروع، علت کانون صرعی، ناهنجاری های مربوط به نوار مغزی و تظاهرات بالینی تشنج طبقه بندی شده است.
دو طیقه اصلی تشنج وجود دارد:
1.تشنج نسبی که قسمت مشخص یا کانونی از مغز محدود باشد.
2.تشنج عمومی که کل سطح خارجی مغز را درگیر میکند.
تشنج نسبی بدون فقدان هوشیاری:
تشنج های نسبی شایع ترین نوع صرع هستند.
-اگر حملات ناحیه قشری حرکتی مغز را درگیر کند. بسیاری از حملات حرکتی با حرکات غیر ارادی در اندام فوقانی شروع می شود و سپس کل اندام و حتی صورت و اندام تحتانی در همان سمت را درگیر می کند.
-اگر حملات ناحیه حسی را درگیر کند بیمار احساس کرختی، خارش و سوزش را تجربه می کند.
-اگر ناحیه پس سری باشد، بیمار نورهای روشن خیره کننده در میدان بینایی طرف مقابل تجربه می کند. و اگر در ناحیه خلفی باشد ، تغییرات در تکلم و چشایی دارد.
-در نوع تشنج نسبی پیچیده ، حرکات غیرارادی مانند ملچ ملچ کردن، جویدن، دست آهسته به یک نقطه از بدن ضربه زدن، یا آهسته جویدن یک تکه لباس در حال خواب است.


تشنج عمومی:
-حملات عمومی به از دست دادن هوشیاری می انجامد.ممکن است تشنجی یا غیر تشنجی باشند
-حرکات غیرقابل کنترل ناگهانی انقباض ماهیچه ای هم در اطراف عضلات تک و هم در اطراف عضلات متعدد رخ می دهد و موجب افتادن بیمار می شود.
-بیمار برای لحظه ای هوشیاری اش را از دست می دهد.
-این حملات معمولا در صبح ها اتفاق می افتد.
-در مرحله حمله، کل بدن سفت می شود و به سرعت به زمین می افتد. موقتا تنفس قطع می شودو بیمار ممکن است کبود شود. فک قفل می شود و دست ها گره می شود. چشم ها ممکن است کاملا باز باشد. مردمک ها گشاد و ثابت می شود.
-یک حمله کامل از 2 تا 5 دقیقه ادامه میابد و بعد وارد مرحله بعد از تشنج می شود و تا مدتی بدن کاملا شل و بدون پاسخ است و سپس برای مدتی بین 30 دقیقه تا چندین ساعت به خواب می رود.
این خواب با خستگی عمومی ،افسردگی،گیجی و یا سردرد که همگی تدریجا برطرف می شود همراه است.

تشخیص:
ابزار تشخیصی اصلی صرع، نوار مغزی است.با این حال ، نوار مغزی طبیعی همیشه نفی کننده صرع نیست و موارد غیرطبیعی نوار مغز نوید این تشخیص نیست.
سایر روش ها: ستی اسکن، MRI، توموگرافی کامپیوتری و ….
(جهت مطالعه نحو انجام نوار مغز کلیک کنید.)
(جهت مطالعه نحو انجام MRIکلیک کنید.)
(جهت مطالعه نحو انجام ستی اسکن کلیک کنید.)
درمان:
هدف از اداره نمودن بیمار مبتلا به صرع ، پیشگیری از صدمات حین تشنج و رفع عوامل تشدید کننده حملات تشنج، تشخیص و درمان حمله و کنترل حملات است.
هشدار: دومین هدف اصلی شامل حفظ راه هوایی، پیشگیری از آسیب و تجویز داروهای ضد تشنج مناسب است.امروزه در یک بیمارستان ، تجهیزات ساکشن به سهولت در دسترس است.
-هر لباس تنگ در اطراف گردن بیمار شل شود.
-اشیا باید از محیط دور شوند تا ضربه ای به سر یا انتها وارد نشود.
-یک بالش زیر سر مددجو قرار گیرد.اما گردن را به شدت خم نکند تا راه هوایی مسدود نشود.
-بیمار به پهلو چرخانده شود.
-برای باز کردن دهان از انگشت استفاده نشود.
-در صورت امکان عوارضی که باعث تشدید تشنج می شود محدود شوند. مانند: داشتن یک رژیم غذایی متعادل، محدودیت مصرف بیش از اندازه کافئین و الکل،خواب کافی، اجتناب از محرک های تشنج(مانند نورهای روشن) و به حداقل رساندن استرس
-درجه حرارت از راه دهان نباید گرفته شود.
-رانندگی با وسایل موتوری به دنبال یک حمله تشنجی 6 تا 12 ماه ممنوع است.
-هنگام شنا باید یک فرد بزرگسال و ماهر در کنار بیمار باشد.
-بیمار به دوش گرفتن تشویق می شود.زیرا حمام کردن با آب مرحله شلی پس از حمله را بهبود می بخشد.
-بیماران مبتلا به سرع نباید در ارتفاعات کار کنند.
-بهتر است بیمار، با افراد دیگر آشپزی کند و از قرار گرفتن جلو وسایل آتش زا اجتناب کند.
-استفاده از وسایل خطرناک مانند چاقو باید محدود شود.
-یک کارت شناسایی پزشکی همیشه همراه بیمار باشد.
-از مصرف هرگونه دارویی بدون نسخه پزشک اجتناب شود.
-به هیچ وجه اقدام به قطع خودسرانه دارو نشود. این اقدام خیلی خطرناک است.
-جهت حمایت خانواده از بیمار، مشاوره توسط پزشک صورت می گیرد.
درمان دارویی:
داروها برای کنترل تشنج استفاده می شود.داروهای ضد صرع در دسترس از طریق بلوکه کردن شروع حملات تاثیر می گذارند.مانندد: فنی توئین، کاربامازپین،اسیدوالپروئیک، لاموترژین و….
-مقادیر بالای یک نوع داروی ضد تشنج اغلب مفیدتر از مقادیر اندک چندین دارو است.
شابع ترین عوارض داروها:
خستگی، گیجی، عوارض شدید و تهدیدکننده زندگی مثل واکنش های آلرژیک نیز ممکن است رخ دهد.
-قطع دارو فقط با نظارت پزشک انجام شود.
-قطع دارو مهم ترین علت عود حملات تشنجی است که می تواند جدی و خطرناک باشد.
درمان جراحی:
تقریبا در 75 درصد مبتلایان به حملات تشنجی ،درمان با داروهای ضد تشنج کفایت میکند.
در 25 درصد باقیمانده حملات ادامه میابد و درحدود 5 درصد افراد مبتلا به صرع برای کنترل بیماری ، عمل جراحی توصیه می شود.
-عمل جراحی شامل برداشتن قسمت های آسیب دیده از مغز است.
مراقبت قبل از عمل جراحی:
1.حملات به طور دقیق کنترل می شود.
2.داروهای ضد صرع در بیمارستان کنترل و در نهایت قطع می شود.
3.(جهت مطالعه مراقبت های عمومی قبل ازعمل کلیک کنید.)
مراقبت های بعد از عمل جراحی:
1.بیمار اغلب در یک بخش مراقبت ویژه (ICU) به منظور تسهیل در ارزیابی مکرر بستری می شود.
2.داروهای ضد صرع بلافاصله بعد از جراحی از سرگرفته می شود و بعد از ترخیص ادامه میابد.
3.(برای مطالعه سایر مراقبت های بعد از عمل جراحی کلیک کنید)
منابع:
پرستاری داخلی و جراحی برونر سودارث
پرستاری داخلی وجراحی بلک
اللهم العن الجبت و الطاغوت و بنیتهما