فتق یا هرنی:
فتق عبارت است از بیرون زدگی یا فرورفتگی بخشی از احشاء شکم (روده ها) از خلال یک سوراخ که به دلیل ضعف در دیواره شکم رخ می دهد.
-فتق معمولا در اثر افزایش فشار داخل شکم رخ می دهد .
انواع فتق:
1.فتق کشاله ران یا اینگوینال:
به شکل برآمدگی در کشاله ران یا کیسه بیضه ظاهر می شود.این نوع فتق در مردان شایع تر از زنان است.
2.فتق رانی:
به صورت برآمدگی از قسمت بالایی ران ایجاد می شود . این نوع در زنان شایع تر از مردان است.
3.فتق شکافی:
خروج و گیرکردن روده ها در محل جوشگاه مربوط به جراحی شکم است
4.فتق نافی:
خروج و گیرکردن روده ها در اطراف منطقه ناف است. در صورتیکه عضلات در خط وسط کاملا بسته نباشند رخ می دهد. این نوع فتق در خانم ها بیشتراست.
عوامل خطر:
1.سرفه مزمن مثلا در افراد سیگاری
2چاقی
3.فشار در موقع اجابت مزاج یا ادرار
4.بارداری (جهت مطالعه مراقبت های حین بارداری کلیک کنید)
5.عطسه زیاد و پشت سرهم
6.بلند کردن اجسام سنگین
7.یبوست طولانی(جهت مطالعه یبوست کلیک کنید)
8.بزرگی پروستات(جهت مطالعه بزرگی پروستات کلیک کنید)
9.تومورهای داخل شکم
علت:
فتق ممکن است زمینه مادرزادی داشته باشد. در این صورت فتق معمولا در دوران کودکی یا نوجوانی بروز می نماید. ممکن است زمینه اکتسابی داشته باشد . فتق به دلیل ضعیف شدن عضلات جدار شکم یا بالا رفتن سن یه به دلیل فشار داخل شکم ایجاد می گردد.
Previous
Next
علایم:
درد ناحیه کشاله ران که با خم شدن یا بلند کردن اجسام سنگین بدتر می شود.
-یک توده دردناک در کشاله ران یا کیسه بیضه یا اطراف ناف یا محل جراحی قبلی شکم
-توده و برآمدگی دردناک در کودکان
-توده ممکن است حین سرفه کردن ، خم کردن ، بلند کردن اجسام سنگین یا زور زدن بزرگتر شود.
عوارض:
-اگر فتق مختنق شود (جریان خون به آن سمت از عضو که گیر کرده است متوقف شود ) امکان دارد که انسداد روده همراه با تب ،درد شدید، استفراغ و شوک به وجود آید.
-به دلیل رانده شدن روده به داخل کیسه بیضه می تواند باعث عدم خون رسانی روده و مرگ بافت روده شود.
درمان:
تقریبا همه فتق ها به عمل جراحی نیاز دارند، ترجیحا قبل از اینکه عوارض رخ بدهد.
-ترمیم فتق با بیحسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام می شود. در ابتدا از یک برش کوچک روده به درون حفره شکم برگردانده می شود. سپس عضلات و بافت ضعیف شده به وسیله بخیه به هم نزدیک می شوند.
عوارض بعد از عمل:
عوارض احتمالی این عمل شامل عفونت و تشکیل آبسه خونریزی، آسیب به عروق واحشای دیگر ، آسیب به بیضه ها و … است .
مراقبت های قبل از عمل
-محل عمل را تمیز کزده و موهای زائد را با تیغ تمیز کنید.
-(جهت مطاله مراقبت های عمومی قبل از عمل کلیک کنید)
مراقبت های بعد از عمل:
1.در صورت وجود درد ، تهوع و استفراغ و هرگونه علامت غیر طبیعی ، به پرستار اطلاع دهید.
2.بیمار معمولا 6 تا 8 ساعت بعد ازعمل به صلاح دید پزشک از بیمارستان مرخص می شود.
3.معمولا 72 ساعت بعد از عمل می توان حمام نمود.
4.انجام کارهای عادی بعد از ترخیص بلامانع است و انجام کارهای سنگین ممنوع است.
5.تا 6 هفته از رانندگی باید اجتناب شود.
6.بلند کردن اجسام سنگین تر از 5 کیلوگرم پرهیز شود.
7.بخیه ها 8 تا 10 روز بعد از عمل کشیده شود.
8.بعد از ترخیص بیمار راه رفتن بلامانع است ولی سعی شود هنگام برخواستن و نشستن به ناحیه عمل فشاری وارد نشود.وبا حمایت دست که بر روی ناحیه عمل قرار میگیرد انجام شود.( بهترین نوع فعالیت پیاده روی است).
9.در بیمارانی که فتق در ناحیه شکم در خط وسط دارند توصیه می شود به بستن شکم بند و یا اینکه از شورت تنگ استفاده کنند.
10.در صورت سرفه یا عطسه باید محل عمل را محکم با دست نگه داشت .
11.هنگام اجابت مزاج از زور زدن پرهیز شود.
12.از خوردن غذاهایی مانند لوبیا ، تخم مرغ و مواد محرک مانند ترشیجات ، فلفل و انواع سس ها اجتناب شود.
13.در صورتیکه درد و تورم معمولی در ناحیه بیضه به وجود آمده باشد با قرار دادن کیسه یخ در محل باعث کاهش درد و تورم شوید.
14.از غذاهای پرفیبر مانند میوه و سبزی جهت پیشگیری از یبوست استفاده شود.
15-(جهت مطاله مراقبت های عمومی بعد از عمل کلیک کنید)
هشدار:
در صورت مشاهده تب، تهوع ، استفراغ ،نفخ ،درد شدید، قرمزی و گرمی پوست ، ترشحات و خون در محل جراحی که بیش از حد معمول باشد،به پزشک اطلاع داده شود.
پیشگیری:
استفاده از تکنیک های مناسب برای بلند کردن اجسام
کم کردن وزن برای افراد چاق
ورزش منظم برای حفظ تون عضلانی
رفتن به دستشویی در مواقع نیاز
پیشگیری از یبوست با مصرف مواد غذایی فیبردار (سبزیجات و میوه جات و … ) و مایعات
منابع:
پرستاری داخلی جراحی برونوسودارث
پرستاری داخلی جراحی بلک
اللهم العن الجبت و الطاغوت و بنتیهما
