مننژیت:
بیماری مننژِیت از جمله بیماری هایی است که از میزان مرگ و میر نسبتا بالایی برخوردار است.
از آنجایی که زمان ابتلا به بیماری اغلب دوران کودکی است ، نه تنها عوارض بیماری و معلولیت های ناشی از آن افراد مبتلا را سالیان متمادی درگیر می نماید، بلکه عواقب اقتصادی و اجتماعی نامطلوب آن جامعه را متاثر می سازد.
درحال حاضر توجه سازمان بهداشت جهانی به مراقبت از بیماری مننژیت در کودکان زیر 5 سال معطوف شده است.
نتایج بررسی نشان می دهد که کشورهایی که طی سال های گذشته در قالب طرح واکسیناسیون ملی، اقدام به واکسیناسیون هموفیلوس آنفولانزا در کودکان نموده اند، پس از گذشت چند سال در میزان ابتلای کودکان در معرض خطر به این ارگانیسم، افت شدیدی به وجود آورده است.
بیش از 90 درصد موارد مننژیت توسط عوامل ویروسی و باکتریال ایجاد می شود.اغلب مننژیت های ویروسی شدت کمتری دارند و بدون درمان خاصی بهبود میابند در حالی که مننژیت باکتریال شدیدتر است و می تواند مشکلاتی مانند صدمات مغزی، ناشنوایی و اختلالات یادگیری را ایجاد نماید.
مننژیت باکتری با التهاب همه لایه های مننژ( پرده های مغزی) ،غشاء روی مغز و طناب نخاعی مشخص می شود.تقریبا هر باکتری در بدن می تواند باعث مننژیت شود.
عوامل خطر:
صدمات ناشی از ضربه به سر، عفونت بدن، نقایص جمجمه، اختلالات سیستم ایمنی، بهداشت ضعیف، سوء تغذیه، کودکان کمتر از شش سال(مخصوصا 6 تا 12 ماهگی) ،عفونت گوش میانی، عفونت ریه، سینوزیت، دیابت، الکل، بارداری، افرادی که عمل جراحی مغز انجام داده اند، افرادی که مکررا و طولانی مدت در بیمارستان بستری بوده اند، کارکنان بیمارستان
علایم:
تظاهرات بالینی منژیت شامل سفتی گردن و سر، ترس از نور، علامت کرینگ و علامت برودزینسکی می باشد.
علامت کرنیک، بیمار به پشت خوابیده ، ران را تا وضعیت مستقیم در شکم جمع کند و زانو 90 درجه به سمت ران خم شود و سپس زاویه ساق پای وی باز شود.
درحالت التهاب مننژ بالا آوردن ساق موجب درد و انقباض عضلات پشت پا و ایجاد مقاومت بر علیه باز کردن مفصل زانو می شود.
علامت برودزنسکی،بیمار به پشت خوابیده و سر به سرعت از بستر بالا آورده می شود که تحریک مننژ وجود داشته باشد. خم کردن سر به سمت جلو باعث خم شدن هردو ران از لگن و خم شدن قوزک پا و زانو می شود.
دیگر علایم عمومی مننژیت عبارتند از: سردرد، تب، افزایش ضربان قلب، لرز، خستگی مفرد، تهوع و استفراغ
-در ابتدا ممکن است بیمار بسیار تحریک پذیر باشد ولی با ادامه عفونت آثار گیجی و بیمار و کما ظاهر می شود.
-تشنج ممکن است اتفاق بیافتد.
-آثاری از خونریزی های جلدی ظاهر می شود.


عوارض:
هرچه مدت زمانی که فرد دچار مننژیت بدون درمان بوده است بیشتر باشد، عوارض بیماری بیشتر خواهد بود.
این عوارض در برگیرنده: از دست دادن بینایی، اختلال گفتاری، اختلال یادگیری، مشکلات رفتاری، فلج اندام ها،اختلال کارکرد کلیه و یا غدد فوق کلیه
این بیماری می تواند در صورت نبود درمان بیمار را به حالت شوک برده و موجب مرگ او شود.
تشخیص:
تشخیص از طریق نمونه گیری مایع مغزی-نخاعی از طریق کمر انجام می شود.
مایع مغزی-نخاعی کدر شده و درآزمایشگاه باکتری ها دیده می شود.
واکسیناسیون:
1.واکسن هموفیلوس آنفولانزا که در سنین 2 و 4 و 6 ماهگی تجویز می شود.
2.واکسن پلی ساکاریدمننگوکومی که معمولا به دلیل لرزان بودن بیشتر مورد استفاده قرار می گیردو در فواصل 3 تا 5 سال یکبار تزریق می شود.

درمان:
مننژیت باکتری یکی ار موارد اورژانسی است. اگر مننژیت درمان نشود در عرض چند ساعت تا چند روز فرد دچار مرگ می شود.
مرگ و میر اغلب در کودکان و سالمندان اتفاق می افتد.
درمان دارویی شامل: سفالوسپورین ها، ریفامپین و دانکومایسین می باشد.
از مصرف پنی سیلین و آمپی سیلین جدا خودداری شود.
دوز بالای آنتی بیوتیک حداقل به مدت 10 روز تجویز می شود.
در صورت شک به مننژیت مننگوکوک بیمار در اتاق ایزوله تنفسی بستری می شود و تمام افرادی که با بیمار درتماس بوده اند باید واکسن دریافت کنند.
مایعات کافی باید برقرار باشد.
مصرف داروهای ضد تشنج به جهت جلوگیری از تشنج
همه افراد اهل خانه که درتماس با بیمار بوده اند باید درمان پیشگیرانه انجام شود.
پیشگیری:
عدم تماس با فرد مشکوک یا آلوده به مننژیت
عطسه یا سرفه، به کارگیری سیگار، مسواک، وسایل تغذیه مانند قاشق و چنگال و ظرف خوراک فرد می تواند منجر به انتقال بیماری شود.
در افراد در معرض خطر مانند باردارن توصیه می شود گوشت باید کاملا پخته باشد و همچنین پرهیز از مصرف پنیری که از شیر غیرپاستوریزه تولید می شود.
شستشو دقیق دست مخصوصا بعد از تماس با حیوانات اهلی یا حضور طولانی در مکان های شلوغ
داشتن خواب و استراحت کافی
داشتن رژیم سرشار از میوه و سبزی
دریافت واکسن
منابع:
پرستاری داخلی وجراحی برونر وسودارث
پرستاری داخلی وجراحی بلک
اللهم العن الجبت و الطاغوت و بنیتهما