واریس:
کار وریدها (سیاهرگ ها) باز گرداندن خون بدون اکسیژن به قلب است.
وریدهای اندام تحتانی و بخصوص وریدهای پا وظیفه دشوارتری دارند چرا که باید خون را در مسیر طولانی در خلاف جهت جاذبه زمین به بالا هدایت کنند. در این وریدها دریچه های یک طرفه ای قرار دارند که کار آن ها پیشگیری از بازگشت خون به عقب است. اگر این دریچه ها کار خود را به خوبی انجام ندهند خون به عقب بازمی گردد و در وریدها تجمع میابد و سبب تورم آن ها می شود.
واریس اتساع غیرطبیعی وریدها است.این وضعیت در اندام های تحتانی شایع تر است ولی در هر قسمتی از بدن می تواند رخ دهد.مانند:واریس مری، طناب اسپرم بر(واریکوسل) و …
(برای مطالعه واریکوسل کلیک کنید)
عوامل خطر:
1.جنس مونث
2.افزایش سن
3.ارث
4.ایستادن های طولانی مدت مانند آرایشگران،فروشندگان،معلمان و پرستاران
5.بارداری
6.افزایش وزن
7.لباس های تنگ
8.انسداد وریدی مثل لخته، تومورها و….
علایم:
بیشتر وریدهای واریسی بدون علامت بوده و در صورت علامت دار شدن احساس درد مبهم ، همراه با گرفتگی عضلانی، افزایش خستگی عضلانی در قسمت تحتانی پا، پری و سنگینی منتشر در ساق پا به ویژه پس از ایستادن به مدت طولانی وجود دارد.
-گاهی ورم مچ پا و عروق برجسته در پا دیده می شود.
-هنگامی که واریس ناشی از انسداد ورید عمقی به وجود آید، بیمار ممکن است علایم و نشانه های نارسایی مزمن وریدی شامل درد، تغییر رنگ پوست و زخم را نشان دهد.
-ممکن است پوست اطراف ناحیه واریس دچار خشکی و خارش شود و یا بر روی آن بثوراتی پیدا شود و یا رنگ آن به قهوه ای یا آبی تغییر کند.
تشخیص:
علایم بالینی به همراه تست های تشخیصی مانند: تصویربرداری داپلر، وسونو گرافی و پلتیسموگرافی برای تشخیص به کار می روند.
(جهت مطالعه نحوی انجام سونوگرافی داپلر کلیک کنید.)
(جهت مطالعه نحوی انجام سونوگرافی کنید.)
پیشگیری:
-از فعالیت های ایجاد کننده رکود خون وریدی از جمله پوشیدن جوراب های ساق کوتاه و خیلی تنگ باید اجتناب کرد.
-اجتناب از نشستن و ایستادن طولانی مدت
-تغییر وضعیت مکرر، بالاتر قرار دادن پاها از سطح قلب در هنگام بروز خستگی
-قدم زدن برای چند دقیقه هر یک ساعت باعث بهبود گردش خون می شود.
-بیمار به پیاده روی در روز تشویق شود
-بالا رفتن از پله ها به جای استفاده از پله برقی و آسانسور در بهبود گردش خون مفید است.
-شنا ورزش خوبی برای پاهاست.
-جوراب های الاستیک فشاری (جوراب های واریس) به ویژه بلندتر از زانو مفید است.
-کاهش وزن در بیماران چاق توصیه می شود.
-استراحت منظم در طول روز
-مصرف مایعات فراوان
-عدم استفاده از غذاهای شور و پرچرب و شیرین
-پرهیز از مصرف دخانیات
-در صورت بارداری، عدم خوابیدن به پشت و خوابیدن به پهلوی چپ
-از پوشیدن لباس تنگ خودداری شود.
-عدم انداختن پاها روی هم هنگام نشستن
درمان:
-بستن و نوار کشیدن:
در این روش با سیم برداشته می شود.
-تخریب گرمایی:
تخریب توسط امواج رادیویی یک تماس الکتریکی در جدار ورید به کار می رود.در تخریب لیزری یک نوک فیبرلیزری به کار می رود که باعث بسته شدن رگ می شود.
بانداژ کوچک و جوارب فشارنده بعد از پایان روش به کار می رود.
حداقل جوراب تا 48 ساعت خارج نشود و سپس پاها را پوشانده و جوراب پوشاننده هنگام حرکت حداقل به مدت سه هفته پوشیده شودو به مدت 3سه هفته از شنا کردن خودداری شود.
-اسکرو درمانی:
یک ماده شیمیایی در ورید به منظور فیبروز موضعی و رفع مشکل دیواره ورید تزریق می شود.
بانداژ الاستیکی بعد از وریدی پا بسته می شود.
بانداژ تقریبا به مدت پنج روز باقی می ماند.
اولین بانداژ توسط پرستار برداشته می شود و سپس جوراب های فشاری به مدت پنج هفته پوشانده می شود و با نظر پزشک پیاده روی شروع می شود.
-جوراب های واریسی:
.جوراب های الاستیکی معمولا برای مبتلایان به نارسایی وریدی تجویز می گردند.
.میزان فشار توسط مقدار و شدت بیماری وریدی تجویز می گردد.
.برای بررسی ساق پا یا پوست هر هشت ساعت جوراب بیرون آورده می شود.
.جوراب صبح قبل از تغییر در اندازه پا در رختخواب پوشیده شود یا قبل از استفاده پنج دقیقه پاها بالاتر از سطح قلب قرار داده شود تا خون از پاها تخلیه شود.
.هنگام پوشیدن جوراب پاها خم نشود.
.این جوراب ها ممکن است بالای زانو، بالای ران یا جوراب شلواری باشد.
.هنگام خارج کردن جوراب پوست از نظر نشانه های تحریکی ساق یا از نظر حساسیت به لمس احتمالی معاینه شود
.هرگونه تغییرات پوستی به پزشک گزارش شود.
.جوراب باید بدون تا خوردگی و چروکیدگی باشد.
.هر شش ماه یکبار جوراب تعویض شود.
.در هنگام شستن جوراب از نرم کننده استفاده نشود و بدون آبکشی، جوراب جهت خشک شدن بین حوله قرار داده شود.
.برای خشک کردن جوراب از بخاری یا اتو یا رادیاتور استفاده نشود.
.پوشیدن این جوراب در بیماران مبتلا به ادم گوده گذار ممنوع است.زیرا می تواند موجب تشدید ادم در زانو شود.
مراقبت های قبل از عمل جراحی:
(برای مطالعه مراقبت های عمومی قبل از عمل جراحی کلیک کنید)
مراقبت های بعد از عمل جراحی:
-جراحی به صورت سرپایی انجام می شود و بیمار روز بعد از آن ترخیص می شود.
-بیمار باید هر 5 تا 10 دقیقه در زمان بیداری در روز قدم بزند و در صورت تحمل و عدم ناراحتی ،میزان قدم زدن افزوده گردد.
-به منظور حفظ فشار روی پاها از جوراب الاستیک فشاری استفاده شود.
-پاها بالاتر از سطح قلب قرار بگیرند.
-از ایستادن و نشستن طولانی خودداری شود.
-پانسمان ناحیه کشاله ران از نظر خونریزی بررسی شود.
-ضد دردها به منظور حرکت راحت تر تجویز می شوند.
-احساس سوزن سوزن شدن ممکن است به وجود بیاید که دلالت بر آسیب عصبی موقت یا دایمی ناشی از جراحی است.
-بیمار می تواند 24 ساعت بعد دوش بگیرد.
-بیمار باید محل عمل را خشک نگه دارد و از ماساژ این ناحیه بپرهیزد.
-از بکار بردن لوسیون های پوستی تا ترمیم کامل زخم اجتناب شود.
-از تماس محل جراحی با آفتاب اجتناب شود.
(برای مطالعه سایر مراقبت ها بعد از عمل جراحی کلیک کنید)
منابع:
پرستاری داخلی و جراحی برونر وسودارث
پرستاری داخلی و جراحی بلک
اللهم العن الجبت و الطاغوت و بنتیهما
